République du Tchad

Onafhankelijk op 11 augustus 1960

  • Republiek Tsjaad
    (voormalige Franse kolonie / koloniale taal Frans)
  • Hoofdstad: N’Djamena
  • Munteenheid: CFA-frank
  • Oppervlakte: 1 284 000 km2
  • Inwoners: 10,3 miljoen (2009)
  • Talen: Tsjadisch Arabisch, Sara, Kanembou, Daza, Maba, Naba, Moussei, Moundan, Fulfulde, Marba, Massana, Kanouri, Toubour, Zagawa
  • Officiële talen: Arabisch en Frans

Geschiedenis

Tsjaad is een uitgestrekt land in het hart van het Afrikaanse continent. Het bestaat uit een enorme woestijnzone in het noorden, bewoond door nomaden, en een Soedanese Sahelzone in het zuiden, waar het klimaat gunstiger is om aan landbouw te doen. Frankrijk bezet Tsaad en de woestijn in het kader van de Frans-Britse akkoorden van 1898. In 1900 verslaan de Fransen de voormalige slavenhandelaar Rabah, maar de eigenlijke Franse bezetting begint pas vanaf 1911 na de overwinning op Fadel Allah (zoon van Rabah) en Mohamed Idriss es Senoussi, leider van de moslimbroederschap. Vlak na de Tweede Wereldoorlog steekt het nationalisme de kop op. In 1946 wordt de Parti progressiste tchadien (PPT) opgericht door de Antilliaan Gabriel Lisette en door François Tombalbaye; deze laatste wordt Tsjaads belangrijkste leider op weg naar de onafhankelijkheid. In de jaren 1950 stappen andere partijen mee in de onafhankelijkheidsbeweging, zoals de Union nationale du Tchad (UNT), waarvan Mahamat Abba van 1958 tot 1963 secretaris-generaal is. Op 11 augustus 1960 verwerft het land de onafhankelijkheid. Op 20 januari 1962 kiest François Tombalbaye voor een eenpartijstelsel en schaft hij alle andere politieke partijen af. Het verzet daartegen leidt in juni 1966 tot de oprichting van het Front de libération nationale du Tchad (Frolinat). In 1973 schaft president Tombalbaye de PPT af en vervangt die door de Mouvement national pour la révolution culturelle et sociale (MNRCS). Hij inspireert zich op Mobutu’s beleid van de ‘terugkeer naar de authenticiteit’. Op 13 april 1975 wordt zijn regime omvergeworpen door een militaire staatsgreep die generaal Félix Malloum aan de macht brengt. Sindsdien kent het land een grote politieke onstabiliteit, gekarakteriseerd door burgeroorlogen en staatsgrepen (Hissein Habré, Goukouni Weddy). De economie is gebaseerd op landbouw en veeteelt. De ontdekking van olievelden biedt Tsjaad een nieuwe bron van inkomsten, maar stelt het land ook bloot aan verdere Franse controle.

Jacob Sabakinu Kivilu (UNIKIN)